Khu dân cư là cụm từ được nhắc đến thường xuyên trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ khu dân cư là gì và những thuật ngữ liên quan như thế nào.
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về khu dân cư, hãy cùng Môi Giới Cá Nhân tìm hiểu trong bài viết sau đây.
1. Khu dân cư là gì?
Khu dân cư là cụm từ để chỉ một nhóm người đang sống tập trung trong một diện tích đất, khu vực nhất định. Nhóm người này có thể là vài gia đình đến vài chục hộ cùng sống trong thôn, bản.
Thực chất, khu dân cư đã có mặt từ rất lâu đời. Mục đích chính của khu dân cư là phục vụ con người hay thực hiện theo đúng quy hoạch của Nhà nước.
Mỗi khu dân cư khác nhau sẽ có cơ cấu địa giới, tên gọi và số lượng người sinh sống khác nhau. Việc bố trí, sắp xếp khu dân cư cũng được thực hiện theo từng địa phương khác nhau.
Với phần đất thì quyền sử dụng đất trong khu dân cư có thể là chính chủ, có Sổ đỏ hoặc không có Sổ đỏ tùy thuộc vào từng khu vực khác nhau.
2. 7 đặc điểm chính của khu dân cư
Khu dân cư là một đơn vị hành chính xã hội
2.1. Là cộng đồng hình thành từ lâu đời
Khu dân cư có thể là một cộng đồng tồn tại lâu đời hoặc đang trong quá trình quy hoạch, hình thành từ chính sách phát triển của chính quyền.
2.2. Không giới hạn số lượng người sinh sống
Thông thường, số lượng người sinh sống trong khu dân cư sẽ không có quy định cụ thể. Có khu dân cư chỉ bao gồm vài chục hộ gia đình, nhưng có khu dân cư lại có tổng số hộ gia đình lên tới vài trăm.
2.3. Hộ gia đình sống đan xen nhau
Những hộ gia đình thuộc khu dân cư thường không có vị trí địa lý tách biệt mà hay đan xen trong thôn, xóm, bản hay khu phố.
2.4. Mỗi hộ gia đình sở hữu tài sản, giấy chứng nhận riêng
Mỗi khu dân cư đều có những đặc điểm riêng biệt về tên gọi, cơ cấu địa giới và lượng người sinh sống. Trong đó, mỗi hộ gia đình có thể sở hữu Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất riêng hoặc không.
Những căn nhà trong khu dân cư có thể tiến hành mua bán, chuyển nhượng, cho tặng, cho thuê,…
2.5. Ít có quan hệ huyết thống
Khu dân cư là những hộ dân ít khi có quan hệ huyết thống với nhau như một đại gia đình lớn. Trái lại, họ có sự gắn bó thông qua quan hệ sản xuất, sinh hoạt văn hóa, giao tiếp xã hội…
2.6. Chịu sự quản lý của chính quyền, sống theo luật pháp
Khu dân cư vừa phải chịu sự chỉ đạo từ các chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước, vừa phải đáp ứng sự chi phối từ các cấp chính quyền địa phương.
3. Những khái niệm cần biết xoay quanh khu dân cư
Sau khi hiểu rõ khu dân cư là gì, chúng ta sẽ cùng đi sâu tìm hiểu những khái niệm xoay quanh thuật ngữ này như sau:
3.1. Đất quy hoạch khu dân cư là gì?
Đất quy hoạch khu dân cư chính là đất nằm trong diện quy hoạch của cơ quan chức năng, nhằm xây dựng nên điểm dân cư mới. Việc quy hoạch và xây dựng điểm dân cư này nhằm đáp ứng được đời sống cũng như nhu cầu nhà ở cho các hộ dân.
Việc quy hoạch và xây dựng các điểm dân cư cần phải có quá trình tìm hiểu, khai thác nhu cầu nhà ở thực tế và phù hợp với tình hình sử dụng đất của mỗi địa phương. Quy hoạch sử dụng đất khu dân cư phải được đồng bộ với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương.
3.2. Trưởng khu dân cư là gì?
Theo nội dung thông tư tháng 9/2017 của Bộ Nội vụ, trưởng khu dân cư được định nghĩa là những trưởng ấp, khu vực. Đây là những người nắm giữ chức vụ chủ trì, hội nghị tại các ấp, khu vực.
Trưởng khu dân cư có nhiệm kỳ là khoảng 2,5 – 5 năm, có những quyền sau:
- Được đứng ra ký hợp đồng về các vấn đề xây dựng công trình của người dân sinh sống tại ấp, khu vực đã đóng góp kinh phí và được hội nghị tại ấp, khu vực thống nhất thông qua.
- Có nhiệm vụ và quyền hạn giải quyết công việc cho bộ phận cấp dưới.
3.3. Khu dân cư 3 không là gì?
Khu dân cư 3 không là khu dân cư bao gồm 03 tiêu chí: Không tệ nạn xã hội, không ô nhiễm môi trường, không lãng phí, hủ tục lạc hậu trong việc cưới, việc tang, phong trào xây dựng.
Đây là khu dân cư kiểu mẫu mà các nông thôn đang hướng đến để đạt được nông thôn mới.
3.4. Khu dân cư tự phát là gì?
Hiện nay, chưa có định nghĩa chính xác về khu dân cư tự phát. Tuy nhiên, có thể tạm hiểu khu dân cư tự phát là khu có từ 04 căn nhà trở lên, được xây dựng nhưng không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương.
Chính vì vậy, khu dân cư có từ 01 đến 04 căn nhà sẽ được xem là khu dân cư có nguy cơ tự phát.
Phân loại khu dân cư tự phát
Theo đó, khu dân cư tự phát được chia thành 04 dạng để xử lý như sau:
- Dạng 1 thuộc trường hợp đã tách thửa, chưa xây dựng cơ sở hạ tầng.
- Dạng 2 là phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nhưng chưa có quy hoạch xây dựng chi tiết.
- Dạng 3 là không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng.
- Dạng 4 là một phần cây lâu năm, chưa có quy hoạch xây dựng.
Xuất phát từ thực tế không có khái niệm chính xác về khu dân cư tự phát nên buộc các cơ quan chức năng phải có những cách phân loại riêng. Điều này khiến mỗi nơi hiểu một cách khác nhau, làm cho quá trình giải quyết khu dân cư tự phát gặp nhiều khó khăn và có nguy cơ kéo dài.
Sau những chia sẻ trên đây, hy vọng bạn đã hiểu rõ khu dân cư là gì cùng những khái niệm liên quan. Mong rằng những kiến thức Môi Giới Cá Nhân đem lại sẽ giúp ích cho bạn trong công việc và cuộc sống.
