Đặc khu kinh tế là gì? Có lẽ bạn đã từng nghe thấy cụm từ này nhưng chưa hiểu rõ bản chất của nó. Vì vậy, trong bài viết sau, chúng tôi sẽ cùng với bạn tìm hiểu về đặc khu kinh tế và những thông tin cần thiết về thuật ngữ này.
1. Đặc khu kinh tế là gì?
Đặc khu kinh tế còn được gọi là khu kinh tế đặc biệt (SEZ). Đây là một khu vực có luật kinh doanh và thương mại khác với phần còn lại của đất nước.
Theo Ngân hàng thế giới, đặc khu kinh tế là khu vực giới hạn về mặt địa lý. Nó có quản lý hoặc điều hành và thường được hưởng những chính sách ưu đãi theo từng quốc gia.
Các khu kinh tế đặc biệt thường nằm tại biên giới quốc gia với mục tiêu:
- Tăng cán cân thương mại.
- Tăng đầu tư, tạo việc làm.
- Khuyến khích các tập đoàn đa quốc gia có thể đầu tư và làm việc trong đặc khu kinh tế.
Trong một đặc khu kinh tế tự do có thể gồm nhiều khu chức năng như:
- Khu vực phi thuế quan (khu vực bảo thuế)
- Khu công nghiệp
- Khu chế xuất
- Khu công nghệ cao
- Các tiểu khu du lịch, nghỉ dưỡng, giải trí, dịch vụ,…

2. Đặc điểm của đặc khu kinh tế
+ Đặc khu kinh tế phải nằm ở những vị trí chiến lược như cảng biển hay cảng hàng không quốc tế.
+ Thời gian thuê đất: Doanh nghiệp thuê đất tại đặc khu có thời gian tối đa là 99 năm.
+ Thuế thu nhập cá nhân: Miễn thuế TNCN trong vòng 5 năm và tiếp tục giảm trong các năm tiếp theo.
+ Tổ chức chính quyền: Đặc khu kinh tế sẽ không có HĐND mà Thủ tướng sẽ trực tiếp bổ nhiệm trưởng đặc khu.
+ Sở hữu nhà ở với đối tượng là người nước ngoài: Người nước ngoài (lao động ít nhất là 3 tháng) có thể tự do mua bán nhà tại đặc khu kinh tế. Đối với chung cư thì thời hạn ở là 99 năm và vĩnh viễn đối với biệt thự.
+ Đối với Casino thì người Việt cũng có thể chơi tại đây.
+ Hệ thống cơ sở hạ tầng được xây dựng đồng bộ, hiện đại. Điều này nhằm thiết lập điều kiện sống lý tưởng cho người sinh sống và làm việc tại đặc khu.
+ Xây dựng một môi trường kinh doanh thuận lợi là lý tưởng. Đồng thời, tạo điều kiện hết mức có thể để thu hút đầu tư như: Miễn giảm thuế, thiết lập các chính sách linh hoạt về lao động, giảm tải quy chế,…
+ Đặc khu kinh tế được hưởng những chính sách hỗ trợ và ưu đãi khác tử Nhà nước.

3. Ý nghĩa của đặc khu kinh tế là gì?
Đặc khu kinh tế được áp dụng các ưu đãi về chế độ hải quan, ngoại hối, thuế, thị thực đến các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Vì vậy, nó có ý nghĩa như sau:
3.1. Hiện đại hóa, mở đường giao thông quốc tế
Khi các đặc khu kinh tế được tập trung đầu tư thì đường giao thông và cơ sở hạ tầng sẽ phát triển.
Tại Việt Nam, Nhà nước đầu tư hơn 1,5 triệu tỷ USD vào các dự án đường cao tốc, cảng biển, sân bay tại đặc khu kinh tế. Nhờ đó, ngành xây dựng phát triển hơn, GDP đầu vào cũng tăng nhanh trong thời gian ngắn.
3.2. Tạo nguồn thu thuế cho Nhà nước
Giai đoạn 2026 – 2030, Việt Nam sẽ quy hoạch 3 đặc khu kinh tế Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc. Từ đây, những dự án khu đô thị, casino, BĐS sẽ được tập trung đầu tư mạnh để mang đến nguồn thu cho Nhà nước.
Trong đó, Vân Đồn sẽ đóng góp khoảng 4 tỷ USD nguồn thu từ đất, thuế và phí, các doanh nghiệp tạo ra giá trị khoảng 9.7 tỷ USD. Bắc Vân Phong đóng góp 2,2 tỷ USD và doanh nghiệp tạo ra khoảng 10 tỷ USD.
Còn Phú Quốc đóng góp khoảng 2.2 tỷ USD và doanh nghiệp tạo ra 19 tỷ USD. Trong gần 1 thập kỷ, các đặc khu kinh tế đã đóng góp khoảng 9,5 tỷ USD cho Nhà nước. Con số này gấp nhiều lần so với các tập đoàn lớn như Samsung, tập đoàn dầu khí PVN.

4. Tác hại tiềm ẩn của đặc khu kinh tế
Bên cạnh những lợi ích to lớn, đặc khu kinh tế còn mang đến khá nhiều tác hại tiềm ẩn. Cụ thể:
4.1. Dễ xuất hiện công ty ma
Hệ thống thuế của Việt Nam còn nhiều kẽ hở và chưa hoàn thiện như những nước phát triển. Vì vậy, tình trạng trốn thuế và xuất hiện nhiều công ty “ma” sẽ dẫn đến thất thu, ảnh hưởng tiêu cực đến thuế của Nhà nước.
4.2. Là gánh nặng của quốc gia
Ngân sách Nhà nước phụ thuộc rất nhiều vào các công ty trong nước, mà khoản đầu tư 1,57 triệu tỷ USD là rất lớn. Mặt khác, đầu tư vào các dự án đặc khu kinh tế còn có thể phát sinh nhiều vấn đề dẫn đến đội vốn hơn nữa.
Đây cũng là gánh nặng rất lớn cho quốc gia nếu như dự án và nguồn thu không được như kỳ vọng.
4.3. Không giữ cân bằng hệ sinh thái
Việc chú trọng đầu tư vào các dịch vụ, du lịch sẽ khiến ô nhiễm môi trường tăng nhanh. Đặc biệt là những khu du lịch có lượng du khách tập trung đông nhưng hệ thống xử lý rác thải không triệt để.

Trên đây là bài viết làm rõ nghĩa đặc khu kinh tế là gì và các các đặc điểm của nó. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho công việc và cuộc sống của bạn.
Nguồn: moigioicanhan.com